Kabızlık çeşitli sebeplerle dışkılamanın daha seyrek olması ve zorlaşması durumunu açıklayan terimdir. Yetişkinlerde kabızlık kolaylıkla fark edilebilen ve sebebi belirlenip tedavi edilebilen bir durumdur. Ancak bebeklerde kabızlık bebekler problemini dile getiremediği için geç fark edilebilmektedir. Bu nedenle bebeklerde kabızlık ebeveynler tarafından fark edilmezse uzun süre devam edebilmekte, bu durum da bebeğin sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir.
Bebeklerde Kabızlık Belirtileri Nelerdir?
Bebekler sindirim şikayetlerini yetişkinler gibi dile getiremezler. Bu nedenle kabızlığın fark edilebilmesi için ebeveynlerin bebeklerin bağırsak alışkanlıklarını takip etmesi gerekmektedir. Bazı belirtiler kabızlık problemini işaret etmektedir. Bu belirtileri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Karın bölgesinde sertlik ya da gözle görülür şişkinlik
- Beslenmeyi reddetme ve iştahsızlık
- Huzursuzluk ve ağlama
- Dışkının sert ve topaklar halinde olması
- Dışkılama esnasında ıkınma ve ağlama
- Ikınmaya bağlı olarak anüs çatlakları ve kanamaları
Yukarıda yer alan bulgular kabızlığa işaret etmektedir. Bulgulardan bir kaçı varsa en kısa zamanda doktora başvurmak ve uygun tedaviye başlamak gerekmektedir.
Bebeklerde Kabızlık Nedenleri
Bebeklerde kabızlık neden olur? sorusu ebeveynlerin bu konuda en sık sorduğu soruların başında gelmektedir. Genellikle sadece anne sütü ile beslenilen ilk 6 ay kabızlık problemine çok nadir rastlanmaktadır. Bunun sebebi anne sütünün sindirimi kolaylaştırıcı doğasıdır. 6.aydan sonra ek gıdaya başlanması ile birlikte kabızlık probleminde de artış görülmektedir. Bebeklerde kabızlık beslenme ile ilgili olabildiği gibi çeşitli sağlık problemleri nedeniyle de oluşabilmektedir. Genel olarak sebepleri aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür:
- İnek sütü (1 yaşa kadar inek sütü önerilmemektedir)
- Pirinç içeren mamalar
- Lif bakımından fakir gıdalar (beyaz ekmek, makarna vb.)
- Yetersiz sıvı alımı
- Enfeksiyonlar
- Sindirim sistemini etkileyen kronik hastalıkların varlığı
- Bebeğin alışkın olduğu koşullardan uzaklaşması ve strese girmesi
Bebeklerde Kabızlığa Ne İyi Gelir?
Genellikle kabızlığa neden olan durumun tespit edilmesi ve ortadan kaldırılması ile birlikte kabızlık problemi de çözülebilmektedir. Ancak altta yatan sebebin tespiti ve semptomun tedavisi için sağlık kuruluşuna başvurmak gerekebilmektedir. Bununla birlikte bebeklerde kabızlık problemi evde uygulanabilecek bazı yöntemler ile de çözülebilmektedir. Bu yöntemler aşağıdaki gibidir:
- Bebeğinizin bol sıvı almasını sağlayın. Eğer bebeğiniz 6 aydan küçükse ve anne sütü ile besleniyorsa başka bir sıvı almasına gerek olmamaktadır. 6 aydan büyük bebeklerde ise günlük 900 ml’ye kadar sıvı alması önerilmektedir.
- Ek gıdalara başlandıktan sonra bebeğinize 100 ml kadar taze sıkılmış meyve suyu verebilirsiniz. Meyve sularının laksatif etkisi vardır ve kabızlığı önlemektedir.
- Lif yönünden zengin olan besinlere ağırlık vererek kabızlığı gidermek mümkün olabilmektedir.
- Bebeğinizi bisiklet sürer gibi hareket yaptırın. Bu tür hareketler bağırsakları da hareketlendirebilmekte bu da sindirimi kolaylaştırabilmektedir.
- Bebeğinizin karnına tek elinizle yumuşak ve dairesel hareketlerle masaj yapın.
- Bebeğinize ılık banyo yaptırabilirsiniz. Ilık banyo da bağırsak hareketlerini tetikleyebilmektedir.
- Anal bölgeye gliserin sürebilirsiniz. Dışkılamayı kolaylaştırabilir.
Yukarıdaki yöntemlerin uygulanmasına rağmen devam eden kabızlık problemlerinde mutlaka doktora başvurmak gerekmektedir.
Bebeklerde Kabızlık Nasıl Önlenir?
- Bebeğinizi eğer mümkünse ilk 6 ay yalnızca anne sütü ile besleyin. Bu süreçte ek gıda vermeyin.
- 6 aylık bebeklerde ek gıdaya geçerken sindirimi kolay yiyecekler ile başlayın. İlk zamanlar tek öğün ek gıda verilmesi yeterli olacaktır. Bebeğinizin gıdalara alışmasına izin verin.
- Ek gıdalar arasında lif içeriği yüksek besinlere yer verin. Örneğin; tahıl ürünleri, fasulye, bezelye, elma gibi besinler lif bakımından zengindir.
- Bebeğinizin yeteri kadar sıvı aldığından emin olun.
- Bebeğinizin günlük olarak karın masajı yapın. Ayrıca bacaklarını karna doğru çekme, bisiklet sürer gibi hareket ettirme benzeri fiziksel aktiviteler yaptırabilirsiniz.