Normal gebelik süresi 38 hafta ile 42 hafta arasındadır. Ancak gebelik 37. haftadan önce gerçekleşirse bu prematüre doğum olarak adlandırılır. Bu şekilde erken doğan bebeklere prematüre bebek denir. Prematüre doğan bebeklerde genellikle tıbbi problemler meydana gelir. Bu tıbbi problemler bebekten bebeğe farklılıklar gösterebilir. Yenidoğan prematüre bebeklerin bakımı yoğun bakım ünitesinde kuvözde takip edilir.
Prematüre bebek sınıflaması bebeklerin kaçıncı haftada doğduğuna göre farklılık gösterir.
24–31 Hafta: İleri derece
32- 35 Hafta: Orta derece
36- 37 Hafta: Sınırda prematüre olarak adlandırılır.
Prematüre Doğum Neden Kaynaklanır?
Prematüre doğum anneye bağlı nedenler, plasentaya bağlı nedenler ya da bebeğe bağlı nedenler gibi birçok sebepten kaynaklanabilir. Örneğin annenin gebelik sırasında sigara, alkol, uyuşturucu madde kullanımı, beslenme bozuklukları, stres, erken yaşta veya geç yaşta doğum yapması gibi etkenler prematüre doğuma sebep olabilir. Diğer nedenleri de aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz:
- Annede meydana gelen yüksek tansiyon ve diyabet,
- genital sorunlar,
- çoğul gebelik,
- birden fazla düşük yapmak,
- enfeksiyonlar,
- kronik hastalıklar,
- sık doğum
Prematüre Bebek Özellikleri
Prematüre bebeklerde görülen özellikler bebekten bebeğe değişkenlik gösterir. Bazı prematüre bebeklerde hafif sorunlar görülürken bazılarında daha ciddi sorunlar görülebilir. Bu nedenle meydana gelen sağlık sorunlarının ciddiyeti bebeğin hangi seviyede prematüre olduğuna göre değişir.
Prematüre doğan bebeklerde olabilecek özellikler kısaca;
- Emme sorunu
- Düşük vücut ısısı
- Solunum güçlüğü
- Cilt hassasiyeti
- Düşük yağ oranı
- Başın vücuda oranla daha büyük olması şeklinde sıralanabilir.
Prematüre Bebeklerde Oluşabilen Komplikasyonlar Nelerdir?
Prematüre doğan her bebekte komplikasyon görülmez. Bununla beraber çok erken doğan bebeklerde komplikasyon görülme riski artabilir. Prematüre bebeklerde meydana gelen sorunlar doğum sırasında görülebilirken bazıları daha sonradan ortaya çıkabilir. Örneğin;
- Solunum problemi
- Kalp sorunu
- Vücut ısısı sorunu
- Beyin kanaması
- Bağışıklık sisteminde zayıflık
- Sarılık
- Kansızlık
- Sindirim sistemi sıkıntıları
Genellikle bu sorunlar ilk zamanlarda görülür. Ancak ilerleyen süreçlerde öğrenme güçlüğü, serebral palsi, işitme ve görme ile ilgili sorunlar, diş rahatsızlıkları, psikolojik bozukluklar, astım, diyabet gibi kronik hastalıklar meydana gelebilir. Bu nedenle prematüre bebeklerin bakımı da oldukça önemlidir.
Prematüre Doğum Riskini Azaltmak İçin Ne Yapılmalı?
Prematüre doğum riski olan annelere progesteron takviyesi yapılarak erken doğum riski önlenebilir. Bununla birlikte servikal yetmezlik yaşayan kadınlarda ise servikal serklaj işlemi uygulanabilir. Bu cerrahi işlemde rahim ağzı dikişlerle desteklenir ve doğum zamanı geldiğinde dikişler açılır.
Prematüre Bebek Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Bebekler kuvöz bakımından taburcu olduktan sonra evde de özel bakım gereklidir. Çünkü enfeksiyon riski devam etmektedir. Özellikle de ilk 6 ay çok önemli. Bu süre içerisinde sürekli gözlemlenmelidir. Kısacası prematüre bebeklerin bakımında aşağıdaki hususlara dikkat etmek gerekmektedir:
- Prematüre bebeğin fiziksel ve nörolojik gelişmeleri takip edilmelidir.
- Hijyen kurallarına çok dikkat edilmelidir.
- Haftada 2-3 kereden fazla yıkanmamalıdır.
- Bebeğin yatış pozisyonuna dikkat edilmelidir.
- Bebeğin vücut ısısının korunması içim ortam sıcaklığının korunması gereklidir.