Başın bir tarafında ve genellikle göz çevresinde hissedilen dayanılmaz ağrılar olarak tanımlanan küme baş ağrısı, nedeni tam olarak bilinmeyen bir ağrı türüdür. Küme baş ağrısına migren ve gerilim baş ağrısından farklı olarak stres, gıdalar ya da hormonal değişiklikler etki etmez. Tek taraflı, şiddetli ve kısa süreli olarak göz etrafında ortaya çıkar. Belirli dönemlerde ataklar halinde tekrarlar. Kimi zaman geceleri uykudan uyandıracak kadar şiddetli olması ile yaşam kalitesini son derece olumsuz etkiler.
Küme Baş Ağrısı Özellikleri
Ağrılar, tipik olarak 15 ile 180 dakika arasında devam eder. Genellikle sonbahar başta olmak üzere belirli dönemlerde tekrarlayabilen ağrı atakları, hemen her gün ya da gün aşırı olarak ortaya çıkabilmektedir. Yaygın olarak günde 1 ya da 2 atak görülmektedir. Ancak bazen bu sayı 8’e kadar çıkabilmektedir.
Ağrılar sıkıştırıcı, oyucu ya da basınç tarzındadır. Küme baş ağrısında ataklar hızla başlayıp çok şiddetlenir ve aynı hızla geçer. Genellikle 2 ya da 3 ay süren ağrılı dönemden sonra ağrısız aylar ya da yıllar yaşanabilir.
Küme Baş Ağrısı Belirtileri
Küme baş ağrısı belirtileri arasında öne çıkan semptomlar şunlardır:
- Gözde ve yüzde ödem oluşması
- Huzursuzluk ve ajitasyon hissi
- Ağrıdan etkilenen taraftaki gözde kızarıklık olması ve gözyaşı gelmesi
- Göz kapağında düşüklük olması
- Burun tıkanıklığı ya da burunda akıntı
- Ağrıdan etkilenen taraftaki gözün çevresinde şişlik
- Yüzde kızarıklık ya da solukluk
- Alında ya da yüzde terleme
Ağrı kimi zaman yüz, boyun, baş ve omuzlara doğru yayılabilmektedir. Ağrıyı yaşayan kişiler genellikle oturmak yerine geri sallanır ya da ayağa kalkarak dolaşma isteği hissederler.
Küme Baş Ağrısında Tanı Yöntemleri
Küme baş ağrısı tanısı için öncelikle bir nöroloji uzmanına muayene olmak gerekir. Muayene sırasında doktorun tanı koyması için ağrının şiddeti, yeri, atakların tekrar sıklığı ve süresi, ağrıyla ilişkili semptomlar gibi pek çok durum dikkate alınır. Başlıca tanı yöntemleri ise şunlardır:
1. Nörolojik Muayene
Nöroloji uzmanı tarafından yapılan muayenede küme baş ağrısının hangi tipte olduğu tespit edilmektedir. Ağrının birincil ya da ikincil tipte olmasına göre doktor tarafından ileri bir tetkik istenebilmektedir.
2. Görüntüleme Testleri
Uzmanın gerekli görmesi halinde hastadan MR veya BT Tarama gibi çeşitli görüntüleme testleri istenebilir. Bu sayede ağrının anevrizma ya da tümör gibi önemli rahatsızlıklarla ilişkili olup olmadığı kontrol edilmektedir.
Küme Baş Ağrısının Tedavisi
Küme baş ağrısı tedavisi için henüz kesin çözüm sunan bir yöntem bulunamamıştır. Tedavinin hedefi; ağrının süresini kısaltmak, şiddetini azaltmak ve atakları engellemektir. Küme baş ağrısında ataklar çok şiddetli ve aniden gelip hızlı şekilde azalır. Bu nedenle tedavi için uzman tarafından hızlı etki eden ilaçlar önerilebilir.
Küme baş ağrısı ile yaşamak çoğu zaman oldukça zor ve korkutucu olabildiğinden belirtileri taşıyan kişilerin kendini karamsar ve endişeli hissetmesi doğaldır. Ancak bu ağrılarla daha kolay baş edebilme yolları olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte en kısa zamanda bir nöroloji uzmanına başvurulmalıdır.