Diz eklemini oluşturan üç adet kemik bulunmaktadır. Bu kemikler uyluk (femur), bacak (tibia) kemiği ve diz kapağı (patella)’ dır. Eklem yüzeyleri birbirine çok uygun olmadığı için eklem bağları, kıkırdak yapıdaki menisküslerle güçlendirilmiştir. Her dizde iç ve dış menüsküs bulunmaktadır. Menisküsler, kolajen lifli ve elastikiyeti bulunan yapılardır. Ayrıca diz yastıkları ve diz eklemi arasında amortisör görevi görmektedirler. Menisküsler, yüklerin daha geniş bir alana yayılmasını ve kıkırdakların yüksek basınçtan korunmasını sağlamaktadır. Menisküs yırtığı ise dizde en sık karşılaşılan ağrılı ve zayıflatıcı bir kıkırdak yaralanması durumudur. Özellikle de futbolcularda görülmekte ve spor yaşamlarının bitmesine neden olmaktadır. Fakat diz cerrahisindeki gelişmeler sayesinde menisküs yırtığı kısa sürede tedavi edilebilmektedir. 

Menisküs yırtığı belirtileri nelerdir?

Menisküs yırtıklarında görülen ilk belirti ağrıdır. Ağrı genellikle merdiven inip çıkma, tuvalet kullanımı gibi diz kırma hareketlerinde kendini göstermektedir. Yırtığın boyutuna göre dizde kilitlenme, takılma, şişlik gibi belirtiler de görülebilmektedir. Diğer belirtiler ise aşağıdaki gibidir;

  • Diz içerisinden gelen sesler
  • Dizde hareket kısıtlılığı
  • Dizde kilitlenme ya da bir noktada takılı kalma
  • Şişlik ve sertlik
  • Eklem sıvısı ve şişliğe bağlı olarak şiddetli diz ağrısı

Menisküs yırtığı nedenleri nelerdir?

Menisküs yırtıkları, travmatik, zamanla ya da doğuştan ortaya çıkan nedenlere bağlı olarak gelişebilmektedir. Genç hastalarda travmatik yaralanmalar sonucunda görülen menisküs belirtileri, ileri yaşlarda menisküs kalitesindeki azalmaya bağlı olarak oluşabilmektedir. Menisküsün diğer belirtileri şöyledir;

  • Diz çökmek, çömelmek, ağır bir yük kaldırmak
  • Futbol, basketbol gibi sporlarda ani manevra yapmak
  • Aniden dönmek, durmak, dizi zorla bükmek veya döndürmek gibi hareketler yapmak

Travmatik menisküs yırtıkları genellikle 10 ile 40 yaş arasında görülmektedir. Dejeneratif yırtıklar ise daha çok 40 yaşından sonra görülmektedir.

Menisküs yırtığı tanı yöntemleri

Menisküs yırtığının tanısı için öncelikle doktor tarafından detaylı bir fiziksel muayenesi yapılmalıdır. Yapılan inceleme sonrasında röntgen çekilebilmektedir. Ayrıca diz kıkırdağının daha ayrıntılı değerlendirilmesi amaçlı MR taramasına da ihtiyaç duyulabilir.

Menisküs yırtığı tedavisi

Menisküs tedavisine karar verilmeden önce; hastanın yaşı, fiziksel aktivite durumu, yırtığın yapısı, yırtığın yeri ve bölgesi gibi birçok faktör araştırılmalıdır. Tedavide uygulanabilecek yöntemler aşağıdaki gibidir.

Ameliyatsız tedaviler

Menisküs yırtıklarının bulunduğu bölge kanlanmanın olduğu bir bölgeyse kendi kendine iyileşme ihtimali bulunmaktadır. Bu durumda menisküs yırtığının iyileşmesini hızlandırmak için uygulanabilecek yöntemler şunlardır;

  • Şiddetli ağrı olduğu durumlarda dinlenmek
  • Diz ağrısını ve şişliği azaltmak için buz uygulamak
  • Bir bandaj yardımıyla dizi sarmak
  • Bacağın altına yastık koyarak yükseltmek
  • Fizik tedavi desteği almak
  • PRP ve kök hücre tedavisine başvurmak
  • Diz içine hyaluronik asit enjeksiyonu tedavisi

Bu tedaviler menisküs yırtığı için her zaman yeterli olmayabilir. Büyük ve dengesiz yırtıklarda cerrahi tedaviye başvurulabilmektedir.

Cerrahi tedavi

Cerrahi tedavilerde menisküsün tamamının çıkarıldığı total menisektomi işlemi kısa vadede iyi sonuçlar vermektedir. Ancak uzun vadede artrit gelişimine yol açabilmektedir. Bir diğer cerrahi yöntem ise yalnızca yırtık parçanın çıkarıldığı parsiyel menisekotomidir. Bazı yırtıklarda, yırtık parçalar birbirine dikilerek onarılabilmektedir. Bu işleme menisküs tamiri denilmektedir ve yırtığın tipine, menisküsün genel durumuna bağlıdır. Bu işlem, menisküs dokusu kaliteli olan hastalara önerilmektedir. Tedavi şansının az olduğu hastalarda ise menisküs nakli uygulanabilmektedir.

Nisan 26, 2022