Topuk dikeni, topuk kemiği ve ayak tabanı arasında oluşan kemik benzeri bir kalsiyum birikintisidir. Genellikle topuğun önünde başlayan ve ayağın diğer kısımlarını etkileyen hastalık, tedavi edilmediği taktirde günlük hayatı olumsuz etkilemektedir. Çoğunlukla yalınayak yürüyenlerde, düz ve sert tabanlı ayakkabı giyenlerde ve basış bozukluğu olan bireylerde görülmektedir. Topuk dikeninde erken tanı çok önemlidir. Doğru bir tedavi uygulandığında kolaylıkla ortadan kaldırılabilir.
Topuk dikeni nedir?
Topuk dikeni, hareket edildiğinde kendini hissettiren ağrılarla baş gösterir. Bu nedenle kişinin hareketlerini olumsuz etkileyen bir sağlık sorunudur. Topuk kemiğinin alt bölgesinde biriken kalsiyum kalıntıları, yürümeyi sağlar. Bir süre sonra biriken bu kalsiyum kalıntıları kemikleşir ve topuğun taban destek kısmını oluşturur. Bu kalıntıların dengesiz bir biçimde ilerlemesi sonucunda daha fazla alana yayılır ve ayak tabanına zarar vererek topuk kısmında çivi veya taş olduğu hissini oluşturur.
Topuk dikeni neden olur?
Genel olarak sert yüzeyde yürümek, zıplamak, koşmak, desteksiz ayakkabı giymek gibi nedenlerden kaynaklanan topuk dikeni, bazı hastalıklara bağlı olarak da gelişebilir. Bunlar;
- Aşırı kilo ve obezite
- Reaktif artrit
- Ankilozan spondilit
- Diffüz idiopatik iskelet hiperostozu
- Plantar fasiit
- Aşil tendiniti
Ayrıca şu nedenlere bağlı olarak da gelişebilir;
- Ortopedik özelliği bulunmayan ayakkabıların giyilmesi
- Sert yüzeylerde yürüyüş ve koşu
- Yürüme sorunları
- Parmak arası terlik kullanımı
- Kalıtsal hastalıklar ve yaşlılık gibi fiziksel durumlar da topuk dikenine neden olabilmektedir
Topuk dikeni belirtileri nelerdir?
Topuk dikeni belirtileri, erken aşamada birkaç sorun sayesinde kolayca fark edilebilir. Bu belirtilerin başında, topuk bölgesinde oluşan şiddetli ve kronik şeklindedir. Hastalık oluşmadan önce plantar fasya etrafında iltihap birikir. Bu iltihaptan kaynaklı topuk kısmında batmaya benzer bir ağrı meydana gelir. Diken oluşmaya başladığında ayak tabanında çıkıntılı bir yapı oluşur. Bu yapı uzun süreli oturmanın ardından hissedilen bir ağrıya neden olur. Yaş ilerledikçe daha sık ortaya çıkan bu hastalık, sabahları atılan ilk adımla beraber ağrıya neden olmaktadır. Bu ağrı gün içinde azalma gösterse de gün sonunda artabilmektedir. Topuk dikeninin en sık karşılaşılan belirtileri;
- Topuk önünde şişlik
- Gün içinde ayakta kesik kesik ağrı
- Topuk iltihabı ve topuk şişmesi
- Topuk altından kemik benzeri çıkıntı
- Çıplak ayakla yürümeyi zorlaştıran hassasiyet
Topuk dikeni tedavisi
Tedavide amaç ayaktaki basıncı azaltmak, buna bağlı olarak ağrı ve iltihabı kontrol altına almaktır. Sanılanın aksine kolay ve risksiz yöntemlerden oluşan tedavi, ortopedi uzmanı eşliğinde ilerlemektedir. Cerrahi operasyon seçeneği ise genellikle uygulanan en son aşamadır. Tedavide aşağıdaki teknikler uygulanabilmektedir;
- Buz uygulaması
- Ortez kullanımı
- İstirahat
- Şok dalgası tedavisi
- Fizik tedavi
- Germe egzersizleri
- Prp
- Akupunktur
- Steroid enjeksiyonları
- Ameliyat