Cildin uzun süreli ve korunmasız olarak güneşe maruz kalması sonucu güneş yanıkları oluşabilmektedir. Güneş yanıkları farklı seviyelerde oluşabilmektedir. Seviyesine göre de tedavi yöntemleri farklılaşabilmektedir. Yaz aylarında artan vakalara bağlı olarak birçok kişinin sıklıkla sorduğu soruların başında güneş yanığına ne iyi gelir ve güneş yanığı nasıl geçer soruları gelmektedir
Güneş Yanığı Neden Olur?
Cildin ultraviyole ışınlarına uzun süreli maruz kalması sonucu oluşur. Özellikle güneş ışınlarının dik düştüğü öğle saatlerinde korunmasız olarak güneşlenme başlıca güneş yanığı sebebidir. Ayrıca güneş yanıkları, bronzlaşma amacı ile güneş lambaları altında (solaryum) uzun süre kalınması sonucu da oluşabilmektedir. Güneş yanığına davet çıkaran birçok risk faktörü de bulunmaktadır.
Güneş Yanıklarında Risk Faktörleri Nelerdir?
- Açık havada çalışıyor olmak
- Açık tenli, kızıl ya da sarı saçlı olmak,
- Yüksek rakımlı bir bölgede yaşamak,
- Yoğun güneş alan ve sıcak olan bir yerde yaşamak ya da uzun süreli bulunmak,
- Deniz, havuz vb. plajlarda ya da güneş ışığını yansıtan karlı bölgelerde uzun süreli bulunmak,
- Korunmasız olarak cildi sürekli güneş ışınlarına ya da solaryum gibi yapay UV ışığına maruz bırakmak,
başlıca risk faktörleridir.
Güneş Yanığı Belirtileri ve Dereceleri
Güneş yanığı belirtileri yanığın seviyesine göre değişmektedir.
1.derece güneş yanıkları: Ciltte kızarıklık, gerginlik ve hassasiyet oluşur. Yanık olan bölgede acı hissi olur.
2.derece güneş yanıkları: 1.derece güneş yanıklarında görülen belirtilerle birlikte deride içi su dolu kabarcıklar da oluşabilmektedir.
3.derece güneş yanıkları: Yukarıdaki tüm şikayetlere ek olarak şiddetli acı ve kabuklanmalar oluşabilmektedir.
Yanıklar ile birlikte aşağıdaki belirtilerden herhangi birisi görüldüğü durumda mutlaka sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır:
- Mide bulantısı ve kusma
- Yüksek ateş,
- Titreme,
- Baş ve boyun ağrısı
Güneş Yanığına Ne İyi Gelir? Güneş Yanıkları Nasıl Geçer?
Güneşe uzun süreli maruz kaldıktan bir süre sonra fark edilen güneş yanıkları belli bir süre sonra genellikle kendiliğinden geçmektedir. Ancak bu süreyi daha rahat geçirebilmek için yapılabilecekler de vardır.
- Yanık olan bölgeyi mümkün olduğunca serin tutun. Soğuk su ile ıslatılmış steril bezler ile kompres yapmak rahatlatıcı olacaktır. Ayrıca serin su ile duş alabilirsiniz.
- Yanık olan bölgeye cilt tipinize uygun ve mümkünse alkol içermeyen nemlendirici krem sürün. Etkili bir tedavi için dermatoloji uzmanına da başvurabilirsiniz.
- Enfeksiyon riski olduğu için kabarcıkları patlatmayın. Su dolu kabarcıklar oluşursa kendiliğinden sönmesini bekleyin.
- Ağrı hissederseniz hekim önerisi ile birlikte ağrı kesici kullanabilirsiniz.
- Bol su için. Güneş yanıkları ile birlikte cildinizde gerginleşme ve kuruluk da oluşur. Bol su içerek cildinizin nem dengesini koruyun.
- Yanık olan bölgelerin tekrar güneşe maruz kalmasını mutlaka önleyin.
- Güneş yanığına iyi geldiği düşünülen cilde yoğurt sürme vb. eylemlerden kaçının. Soğuk olduğu için acıyı hafifletir, ancak iltihabi durumu iyileştirici değildir. Üstelik süt ürünlerinde bakteriler bulunur ve bu bakteriler enfeksiyonları tetikleyebilir.
- Güneş yanığına diş macunu sürülmesi de kaçınılması gereken eylemlerden birisidir. Çünkü cilde faydadan ziyade zarar getirecek bir uygulamadır.
- Aloe vera ve papatya içeren ürünler iltihaplar için de etkilidir. Bu nedenle iyileşme süresini kısaltabilir.
Güneş Yanığına Karşı Alınabilecek Önlemler
- Güneş ışınlarının dik düştüğü 10:00 – 16:00 saat aralığında korunmasız olarak güneşe maruz kalmayın.
- Bu saatlerde açık havada bulunmanız gerekiyorsa güneşe maruz kaldığınız süreyi mümkün olduğunca kısıtlayın.
- Dışarıda geniş kenarlı şapka takabilirsiniz.
- Yaz, kış cildinize uygun bir güneş koruyucu krem kullanın. En az 30 SPF olan bir krem tercih edin. Çok açık tene sahipseniz 50 SPF kullanmayı düşünün.
- Özellikle deniz ve havuz ortamlarında güneş koruyucu kremi sürekli yenileyin.
- Plaj, kumsal gibi yerlerde mümkün olduğunca şemsiye gibi koruyucu ekipmanlar altında kalmaya çalışın.
- Güneş gözlüğü kullanın. Cildinizi olduğu kadar gözlerinizi de güneşin zararlı ışınlarından korumalısınız.
- Yaz aylarında açık renk kıyafetler tercih edin.