Sedef hastalığı, genetik yatkın zeminde tetikleyici faktörlerin oluşturduğu enflamatuar (yangısal) bir hastalıktır.

Tetikleyici faktörler:

  • Enfeksiyonlar (üst solunum yolları, üriner sistem enfeksiyonları),
  • Travmalar (çarpma, vurma, yanık, yabancı cisim batmaları),
  • Obezite,
  • Diyabet,
  • Emosyonel stresler.

Sedef hastalığı tipleri

Klinik olarak;

  • psoriazis vulgaris,
  • psoriazis artropatika (eklem tutulumu ile seyreder),
  • eritrodermik psoriazis,
  • psoriazis püstüloza

olarak çeşitli tipleri vardır.

Psoriazis vulgaris deride eritemli skuamlı (pembe zemin üzerinde kabuklu) plaklarla karakterize genellikle kaşıntısız ağrısız ancak hastaları psikososyal açıdan olumsuz etkileyen bir hastalıktır. Avuç içi ve ayak tabanını tuttuğu zaman deride kalınlaşma, çatlamalar yaparak iş görmeyi zorlaştırabilir. Saçlı deride oluşan kabuklanmalar hem görünüş olarak bazen de kaşıntı yaparak hastaları rahatsız eder. Tırnaklarda kalınlaşma ve tırnak yüzeyinde noktavi çukurcuklar (yüksük tırnak görünümü) oluştururlar.

Artropatik Psoriazis; seronegatif (laboratuvar bulguları negatif olan) artritler grubundandır. Deformitelere yol açabilir, tedaviye güç cevap verir.

Eritrodermik Psoriazis; tüm vücut kırmızıya varan pembeliktedir. Deri sürekli soyulur, hastada yaygın soyulmadan dolayı protein kaybı vardır.

Psoriazis püstüloza; jeneralize tip ve palmo planter püstüler psoriazis olarak iki tipi vardır. Jeneralize (yaygın) tip bütün vücutta püstüller (iltihaplı görünümde lezyonlar) ile seyreder. Bu püstüller sterildir ve bazen birleşerek gruplar oluştururlar klinik olarak ağır seyreden bir tablodur. Palmoplanter püstüler psoriazis avuç içi ve ayak tabanını tutan ve püstüllerle seyreden lokalize bir formdur.

Sedef hastalığında teşhis ve tedavi

Sedef hastalığında teşhis klinik bulgulara dayanır. Bazı vakalarda (özellikle püstüler tip ve kepeklerin kalın olduğu tiplerde) deriden biopsi almak gerekebilir.

Tedavi: Tetikliyici faktörlerin ortadan kaldırılması yanı sıra çeşitli sistemik ve topikal (deri üzerine sürülen ) ilaçlar uygulanır.

Sedef hastalığı ile ilgili sıkça sorulan sorular

1. Sedef hastalığı bulaşıcı mıdır?

Kronik bir hastalık olan sedef mikrobik bir enfeksiyon olmadığı için bulaşıcı özellikte değildir.

2. Sedef hastalığı neden olur?

Sebebi kesin olarak bilinmemekle birlikte birden fazla unsurun tetiklemesi ile oluştuğu düşünülmektedir. Bunlar arasında genetik yatkınlık, stres, ciltte kesik, sıyrık vb. durumların meydana gelmesi, birtakım ilaçların kullanımı, aşırı alkol ve sigara tüketimi gibi unsurlar sayılabilir.

3. Sedef hastalığı belirtileri nelerdir?

Sedef hastalığının farklı çeşitleri bulunmaktadır. Çeşitlere göre belirtiler de değişiklik gösterebilmektedir. Hangi çeşit olduğuna bağlı olarak vücudun farklı bölgelerinde kırmızı lekeler, pul pul döküntüler, sarı – beyaz renkte baloncuklar oluşabilir. Ciltte meydana gelen bu değişimler sedef hastalığının türüne göre farklı şekillerde ve farklı şiddette görülebilmektedir.

4. Sedef hastalığının şiddetini arttıran unsurlar nelerdir?

Bademcik iltihabı, idrar yolu enfeksiyonu, dişlerde çürük, cildi kaşıma yolu ile tahriş etme, stres ve duygusal problemler hastalığın şiddetini arttırabilecek unsurlardır.

5. Sedef hastalığının tedavisi var mı?

Sedef tedavisinde amaç hastaların yaşam kalitesini arttırmak ve hastalığı kontrol altına almaktır. Kronik bir hastalıktır ve kişinin ömür boyu bu hastalıkla yaşamayı öğrenmesi gerekmektedir.

6. Sedef hastaları nelere dikkat etmeli?

Stresten uzak durmak, dengeli beslenmek, iyi bir uyku düzenine sahip olmak, gereksiz ilaç kullanımından kaçınmak, düzenli egzersiz yapmak, alkol ve sigaradan uzak durmak gerekmektedir.

Ocak 21, 2021