Zona diğer adıyla Herpes Zoster, varicella-zoster virüsünün neden olduğu bir viral enfeksiyondur. Bu nedenle suçiçeği (varicella-zoster virüsü) geçiren kişilerde de görülebilir. Suçiçeği geçiren kişilerde, virüs vücutta kalmaya devam eder ve zamanla tekrar etkinleşebilir, bu da Zona’ya yol açar. Zona, sinir hücrelerini etkileyen bir hastalıktır ve genellikle dermatom adı verilen belirli sinir hattı boyunca belirir.
Belirtileri Nelerdir?
Zona, genellikle ağrı, yanma, kaşıntı veya hassasiyet gibi başlangıç belirtileriyle başlar. Bu belirtiler başlangıçta genellikle bölgesel olarak sınırlıdır.
Ağrılı kabarcıkların ve döküntülerin geliştiği bir aşamaya ilerleyebilir. Bu kabarcıklar belirli bir dermatom adı verilen sinir hattı boyunca yayılabilir.
Genellikle cilt üzerindeki tek bir bölgeyi etkiler, en sık sırtta veya göğüs bölgesinde görülür. Ancak yüz, boyun, bel veya bacaklar gibi diğer bölgeleri de etkileyebilir.
Komplikasyonları
Hastalık nedeniyle en sık görülen komplikasyon postherpetik nevralji, yani ağrıların uzun süre devam etmesidir. Hastalık gözlerde enfeksiyon, işitme kaybı, felç ve cilt enfeksiyonları gibi diğer komplikasyonlara da neden olabilir.
Zona Tedavisi
Tanı genellikle doktor muayenesi ile konur. Kabarcıklar ve döküntülerin tipik görünümü tanıya yardımcı olur. Tedavide yayılımı önlemek için antiviral ilaçların yanı sıra ağrı kesici ilaçlar kullanılmaktadır. Bununla birlikte hastalığı önlemek için aşı da bulunmaktadır.
Antiviral İlaçlar
Zona tedavisinde antiviral ilaçlar sıklıkla kullanılır. Bu ilaçlar, virüsün çoğalmasını ve yayılmasını engeller.
Ağrı Yönetimi
Hastalığın sebep olduğu ağrılar sıklıkla rahatsızlık verici olabilir. Ağrıyı hafifletmek için ağrı kesiciler ve antidepresanlar kullanılabilir.
Önleme
Önleme ve Korunma
Zona, önlenebilecek bir hastalık değildir, ancak aşılama ile risk azaltılabilir. Aşı, 60 yaş ve üstü kişiler için özellikle önerilir ve hastalık geçirme olasılığını azaltabilir. Ayrıca astalar, enfekte bölgeyi kapatarak ve teması önleyerek virüsün başkalarına bulaşmasını önlemelidir.
Sonuç olarak, zona bir viral enfeksiyondur ve genellikle ağrılı kabarcıklar ve döküntülerle kendini gösterir. Erken tanı ve uygun tedavi, hastalığın yönetiminde önemlidir. Zona aşısı, bu hastalığı önlemek için etkili bir koruyucu önlem olarak kabul edilir.