English
Arabic
El ayak ağız hastalığı, bir virüsün neden olduğu enfeksiyon sonucu ortaya çıkan bulaşıcı ve döküntülü hastalıktır. Sıklıkla 10 yaş altındaki çocuklarda görülen bu hastalık kendini, ağız ve çevresinde yaralar, ellerde, ayaklarda, bacaklarda veya kalçalarda döküntü ve kabarcıklar ile gösterir. Coxsacki virüsünün yol açtığı bu hastalık yaz ve sonbahar aylarında salgın sebebiyle kolayca bulaşabilmektedir. Virüs hastalığı olması sebebi ile hastalığın tedavisinde antibiyotik etkili değildir. Hastalığın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte hastalıktan korunmanın en etkili yolu hijyendir.
El ayak ağız hastalığı belirtileri nelerdir?
Hastalığın erken belirtileri arasında ateş ve boğaz ağrısı görülmektedir. Diğer belirtileri şu şekildedir;
- Bademcikte kızarıklık
- Halsizlik
- Huzursuzluk
- İştahsızlık
- Baş ağrısı
- Kulak ve boğaz ağrısı
- Diz, dirsek, ya da kalça bölgelerinde oluşan yara ve döküntüler
- El içlerinde ve ayak tabanlarında veya ağız çevresinde içi sıvı dolu kırmızı kabarcıklar
- Boğazda aft olarak adlandırılan yaralar ve yutma problemi
Bunların yanı sıra bazı çocuklarda el ve ayak tırnaklarında düşme de görülebilmektedir.
El ayak ağız hastalığı bulaşma yolları
El ayak ağız hastalığı, ülkemizde yaz ve sonbahar aylarında sık görülmektedir. Hastalık, hasta kişinin hapşırması, öksürmesi lezyonların olduğu deriye yakın temasa girmesi ve idrar, dışkı yoluyla bulaşabiliyor. Yazın enfekte havuz sularının yutulması da hastalık için ayrı bir risk oluşturuyor. Havuzda bulunan idrar ve gaita nedeniyle mikroplar klora rağmen dirençli kalabiliyor. Hastalığın ilk 7 günü bulaşma riskinin en yüksek olduğu dönemdir. Fakat virüs, belirtileri kaybolduktan sonra da günler ve haftalar boyunca ağız sıvısı ve dışkı yoluyla yayılma devam etmektedir.
Tanı ve Tedavi
Hastalığın tanısı, hastanın şikayetlerinin sorgulanması ve fizik muayenesinin yapılmasının ardından yara ve döküntülerin incelenmesiyle kolaylıkla konulabilmektedir. Ancak kesin tanı için boğaz sürüntüsü ya da kan örneği alınması gerekebilmektedir.
El ayak ağız hastalığı tedavi yöntemleri
El ayak ağız hastalığını geçirecek bir tedavi ya da aşı bulunmamaktadır. Ancak hastalık 7 ila 10 gün arasında herhangi bir tedavi uygulanmadan çoğunlukla kendiliğinden geçmektedir. Hastalığın belirtilerini hafiflemek için hastaya kaşıntı giderici losyonlar ve boğaz ağrısı spreyleri verilebilir. Ayrıca doktorun önerdiği ateş düşürücü, ağrı kesici ve diğer ilaçlar da hastalığın seyrinde kullanılabilir. El ayak ağız hastalığı tedavisinde aspirin kullanımından kaçınmak gerekir. Çünkü aspirin kullanımı çocuklarda daha ciddi hastalıklara yol açabilmektedir.
El ayak ağız hastalığına ne iyi gelir?
- Boğaz ağrısını yatıştırmak ve rahatlatmak için soğuk yiyecekler tüketmek
- Sert ve gevrek yiyecekleri çiğnemek acı vereceğinden yumuşak gıdalar (çorba, yoğurt vb.) ile beslenmek
- Bol sıvı tüketmek ve istirahat etmek
- Döküntü ve kabarcıklara uygun sıklıkla kaşıntıya yönelik krem veya losyonlar sürmek
- Kızarıklık ve kabarcıklara hızlı iyileşmesi açısından hindistan cevizi yağı sürmek
- Bağışıklık sistemini güçlendirmek için vücudun ihtiyaç duyduğu besinleri almak
Dikkat edilmesi gerekenler
- Hastalıktan korunmanın en etkili yolu hijyendir. Bu nedenle ellerin sık sık yıkanması, gerekli hijyen ve temizlik kurallarına uyulması hastalığın bulaşma riskini azaltmaktadır.
- Kolayca bulaşan bir hastalık olduğu için hasta olan kişiyle yakın temastan kaçınılmalıdır.
- Hasta olan çocuk okula gönderilmemelidir.
- Hastalık idrar ve gaita yoluyla da bulaşabileceği için tuvalet temizliğine önem verilmelidir.
- Damlacık yoluyla bulaşan bir hastalık olduğundan hasta ağzını kapatarak hapşırmalı veya öksürmelidir.