Virüsler insanların hastalanmasına sebebiyet veren göz ile görülemeyen fakat mikroskobik ortamlarda varlığı belirlenebilen mikro canlılardır. Virüsler kendi içlerinde aile gruplarına ayrılırlar ve bu aile grupları arasında kategorize edilirler. Norovirüsler Caliciviridae virüs ailesine girmektedir. Norovirüs viral hastalıklar arasında en fazla hastalık yapıcı virüslerdendir. Viral hastalıkların %40-50’sinin norovirüsler tarafından gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.
Norovirus Nedir?
Norovirüs çoğunlukla gıdalarla bulaş gösteren ve halk dilinde ”mide gribi” olarak adlandırılan bir virüstür. Norovirüslerin yayılma hızları oldukça yüksektir. Zaman içerisinde birçok kez genetik mutasyona uğrayarak başkalaşım geçirirler. Bu özellikleri sayesinde farklı ortamlarda bile hayatta kalacak adaptasyon yetenekleri geliştirmiş olurlar.
Norovirüs enfeksiyonları yayılma hızları ve genetik mutasyonları sebebiyle bir insanı birden fazla kez hasta edebilmektedir.
Norovirüs Belirtileri Nelerdir?
Virüs etkenle maruz kaldıktan yaklaşık 1-2 gün sonra belirti göstermeye başlar. Üşütme ile karıştırılabilecek sancılı mide, ishal ve kusma belirtileri ortaya çıkmaktadır. Genellikle bu belirtiler virüsü almış kişilerde 1-4 gün seyredebilmektedir.
Norovirüs belirtileri aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Mide bulantısı
- Kusma
- Ani karın ağrısı
- İshal
- Halsizlik
- Mide ağrısı
- Baş ağrısı
Norovirüs Enfeksiyonu Nasıl Bulaşır?
Virüslerin bulaşma yolları oldukça fazladır. Genellikle kontamine ortamlardan kişilere virüs geçişi olur. Kontaminasyon, radyoaktif maddelerin bir alanda bulaş olarak bulunması demektir. Kontamine olmuş yiyecekler ve içecekler, kontamine olmuş yerlere temas ve virüsü taşıyan insanlarla yakın temasta bulunmak norovirüsün bulaşma yollarıdır. Ayrıca hiçbir belirti göstermeden norovirüs taşıyıcıları da olabilmektedir. Bu kişiler de hastalığı yayabilmektedir. Bu nedenle özellikle toplu ortamlarda kişisel hijyene önem vermek oldukça önemlidir.
Hastalık, belirtileri geçmiş kişilerin dışkılarında yaklaşık iki haftaya kadar varlığını sürdürmektedir. Özellikle bebeklerin temizlikleri yapılırken dışkı temizliğine ve temizlik sonrası ellerin bol su ve sabunla yıkandığına emin olmak gerekmektedir.
Norovirüs Enfeksiyonundan Korunmak için Öneriler
Norovirüs enfeksiyonları oldukça bulaşıcıdır. Enfeksiyondan korunmak için alınabilecek önlemleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
- Lavaboyu kullandıktan sonra, bebek bezi değiştirdikten sonra en az 20 saniye boyunca elleri bol sabunla sabunlamak daha sonra bol su ile yıkamak.
- Yemek yapmaya başlamadan önce elleri en az 20 saniye boyunca sabunlamak ve bol su ile yıkamak.
- Hasta kimseler tarafından hazırlanan yemekleri yemekten kaçınmak
- Seyahat esnasında olabildiğince dikkatli olmak. Toplu kullanımda olan lavabolardan çıktıktan sonra elleri bol sabun ve su ile yıkamak.
- Meyve ve sebzeleri hazırlamadan önce bol su ile iyice yıkamak.
- Kırmızı et, beyaz et ve özellikle deniz mahsullerini iyice pişirmek.
- Ev temizliğinde çamaşır suları gibi virüs öldürücü temizlik malzemeleri kullanmak.
Norovirüs Tedavisi
Norovirüs enfeksiyonlarında tedavisiz iyileşen kişiler olmakla beraber kişinin biyolojik ve fizyolojik durumuna göre tedavi süreci gerekebilmektedir. Özellikle ilerleyen yaşlarda ve çocukluk çağında, hamilelik durumlarında ve bebeklerde aşırı kusmaya bağlı vücutlarında sıvı kaybı oluşabilmektedir. Oluşan dehidrasyonu gidermek amacıyla tedavi yapılması gerekmektedir.
Norovirüslerde antibiyotik kullanılmamaktadır. Bunun yerine bağırsak florasının yenilenmesine destek olan probiyotik destekleri kullanılabilmektedir. Bununla birlikte bu süreçte bol bol istirahat etmek, bol su içmek, sindirimi kolay olan yiyecekler tüketmek şikayetleri azaltmaya yardımcı olacaktır.
İshal ve kusma, 36 saati bulduysa dehidrasyon başlamış olabilir. Bu nedenle sağlık merkezine başvurmak gerekmektedir.