English
Arabic
Mide fıtığı, toplumda sık görülen fakat çoğu zaman fark edilmeyen bir sağlık problemidir. Özellikle mide yanması, reflü, göğüs ağrısı veya yutma güçlüğü gibi şikâyetlerle kendini gösterebilir. Bazı kişilerde hiçbir belirti vermeden ilerleyebildiği için tanısı geç konabilir. Bu yazıda en sık merak edilen soruları yanıtlıyor, mide fıtığıyla ilgili bilinmesi gerekenleri adım adım ele alıyoruz.
Mide Fıtığı Nedir?
Tıpta hiatal herni olarak adlandırılır. Normalde mide, diyafram kasının alt kısmında bulunur. Diyaframdaki açıklıktan yemek borusu geçer ve mide ile birleşir. Bu bölgede zayıflık veya genişleme olduğunda midenin üst kısmı diyaframdan yukarıya, göğüs boşluğuna doğru kayar. Bu duruma mide fıtığı denir.
Mide Fıtığının Çeşitleri
1. Kayma Tipi (Sliding Herni)
En sık görülen tiptir. Midenin ve yemek borusunun birleştiği bölge diyaframın üstüne kayar. Genellikle reflü şikâyetleri ile seyreder.
2. Paraözofageal Herni
Daha nadir görülür. Bu tipte mide diyaframın yanından yukarı doğru çıkar. Kayma tipi kadar sık olmasa da daha riskli kabul edilir, çünkü mide sıkışabilir ve acil cerrahi gerektirebilir.
Mide Fıtığının Nedenleri
Mide fıtığının oluşumunda hem yapısal hem de yaşam tarzı ile ilgili faktörler rol oynar:
- Diyafram kasının zayıf olması
- Yaşlanmaya bağlı doku elastikiyetinin azalması
- Obezite
- Kronik öksürük, kabızlık veya ağır kaldırma sonucu karın içi basıncın artması
- Gebelik
- Sigara kullanımı
Mide Fıtığının Belirtileri
Mide fıtığının belirtileri kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde hiç belirti olmazken, bazılarında şikâyetler günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir.
- Göğüste yanma (reflü)
- Mide ekşimesi
- Ağıza acı su gelmesi
- Yutma güçlüğü
- Uzun süren öksürük
- Göğüs veya mide bölgesinde ağrı
- Yemek sonrası şişkinlik
Tanı Yöntemleri
Mide fıtığında tanı genellikle şu yöntemlerle konulur:
- Endoskopi: Yemek borusu ve mideyi doğrudan görüntüleyerek fıtığın varlığını gösterir.
- Baryumlu grafi: Özel bir röntgen filmi ile mide ve yemek borusunun hareketleri izlenir.
- Manometri: Yemek borusunun kasılma gücünü ölçer.
Mide Fıtığının Tedavisi
Mide fıtığının tedavisi hastanın şikâyetlerinin şiddetine göre planlanır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri
- Fazla kilolardan kurtulmak
- Yüksek yastıkla uyumak
- Akşam yemeklerini hafif tutmak
- Yemekten hemen sonra yatmamak
- Sigara ve alkolden uzak durmak
- Asitli ve yağlı yiyeceklerden kaçınmak
İlaç Tedavisi
- Asit baskılayıcı ilaçlar (proton pompa inhibitörleri)
- Antiasitler
- Reflü şikâyetlerini azaltan ilaçlar
Cerrahi Tedavi
Şikâyetlerin ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleriyle düzelmemesi veya paraözofageal hernilerde mide sıkışması riski olması durumunda cerrahi tedavi gerekebilir. Laparoskopik yöntemlerle mide eski yerine çekilir ve diyafram açıklığı daraltılır.
Mide Fıtığıyla Reflü İlişkisi
Mide fıtığı, reflü hastalığı ile sık sık karıştırılır. Her mide fıtığı reflüye neden olmaz ama mide asidinin yemek borusuna kaçma riskini artırır. Bu nedenle mide fıtığı olan kişilerde reflü belirtileri sık görülür.
Mide Fıtığını Önlemek İçin Öneriler
- Düzenli egzersiz yapın.
- İdeal kilonuzu koruyun.
- Liften zengin beslenin, kabızlığı önleyin.
- Ağır kaldırmaktan kaçının.
- Yemeklerden sonra dik durun, hemen yatmayın.
Sık Sorulan Sorular
Hayır. Bazı kişilerde tamamen sessiz seyreder.
Doğrudan kansere yol açmaz, ancak uzun süreli reflü yemek borusunda hücresel değişikliklere neden olabilir.
Hayır. Ancak yaşam tarzı değişiklikleri ile şikâyetler büyük ölçüde kontrol altına alınabilir.
Hayır. Genellikle ağır şikâyetleri olan ve komplikasyon gelişen hastalara önerilir.
Evet. Gebelikte artan karın içi basınç nedeniyle fıtık gelişebilir veya mevcut fıtık büyüyebilir.
Mide fıtığı, çoğu zaman yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaçlarla kontrol altına alınabilen bir rahatsızlıktır. Ancak ihmal edildiğinde reflü şikâyetlerini artırabilir ve ciddi sorunlara yol açabilir. Uzun süren mide yanması, göğüs ağrısı veya yutma güçlüğü yaşayan kişilerin vakit kaybetmeden doktora başvurması gerekir.