Burun kanaması birçok insanda sıklıkla meydana gelebilmektedir. Kanamalar sık meydana geldiğinde endişe verici olabilmektedir. Genellikle kılcal damarların hassas olması veya hasar görmesi sonucu ve burnun ön kısmında kanama oluşur. Bu tür kanamaları çoğunlukla basit ilk yardım müdahaleleri ile durdurmak mümkündür.
Burun kanaması türleri
Tıbbi adı Epistaksis olan burun kanamaları ön ve arka olmak üzere iki türde olabilmektedir. Ön kanamalar daha yaygındır. Bununla birlikte ön kanamaları durdurmak sıklıkla daha kolaydır.
Arka burun kanaması ise yaşlılarda daha sık görülmektedir. Genellikle burnun arkasında yer alan bir atardamarla ilişkili olabilmektedir. Bu tür kanamalar çoğunlukla detaylı bir KBB muayenesini ve hekimin gerekli görmesi halinde hastane yatışını zorunlu kılabilmektedir.
Burun kanaması nedenleri nelerdir?
Burun kanamaları çeşitli sebeplerle meydana gelebilmektedir. Bu sebepleri iki kategoride incelemek gerekmektedir. Bunlar lokal sebepler ve sistemik sebeplerdir.
Burun kanamalarında lokal sebepler
- Burun ya da yüz bölgesine darbe alma
- Burnun kırılması ya da çatlaması vb. travmalar
- Burna yabancı cisim sokulması
- Burun karıştırma
- Burunda kemik eğriliği
- Üst solunum yolu enfeksiyonları
- Sinüzit
- Alerjik hastalıklar
- Çeşitli ilaçlar (kan inceltici özelliği olan, kortizonlu burun spreyleri vb.)
- Kuvvetli bir şekilde burun silme ve / veya sümkürme
- Kimyasallara maruz kalma
- Kuru hava
- Yakın zamanda burun ameliyatı geçirmiş olma
Burun kanamalarında sistemik sebepler
- Hipertansiyon
- Kalp ve damar hastalıkları
- Diyabet
- Karaciğer hastalıkları
- Trombositlerin düşük olması ve buna bağlı olarak da pıhtılaşma bozuklukları
- Sinüs, boğaz ve geniz kanserleri
- Kanla ilişkili kanser türleri (Lösemi, Lenfoma vb. hastalıklar)
- Hemofili hastalığı
- Aşırı alkol tüketimi
- Gebelik
- Hormonal problemler
Burun kanaması nasıl durdurulur?
- Öncelikle panik yapmamalısınız. Kanama meydana geldiğinde dik pozisyonda oturun ve başınızı hafif öne eğik tutun. Başınızı geriye doğru yatırmak doğru değildir.
- Ağızda kan varsa tükürün. Çünkü kanı yutmak mide bulantısı ve kusmaya sebep olur. Bu da kanamanın durmasını güçleştirir.
- Burnunuzu baş ve işaret parmakları ile her iki taraftan tutun ve sıkıştırın. Kanama tek tarafta bile olsa bu işlemi iki burun deliği için de mutlaka yapın. Bu şekilde yaklaşık 10 dakika basınç uygulamaya dikkat edin.
- Hapşırma, öksürme, sümkürme gibi eylemler kanamanın tekrarlamasına sebep olabilir. Bu nedenle kanama durduktan sonra burnunuzu zorlayacak eylemlerden mümkün olduğunca kaçının.
- Kanama durduktan sonra tuzlu su ile burnunuzu temizleyebilirsiniz. Ancak bu işlemi yaparken de dikkatli olmalı ve burnun tahriş olmamasına özen göstermelisiniz.
- Eğer kanama tüm bu müdahalelere rağmen durmadıysa mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurun.
Burun kanamalarında hangi durumlarda doktora gidilmeli?
Kanamalar çok şiddetli olduğunda ve durdurmakta güçlük çektiğinizde sağlık kuruluşuna başvurun. Ayrıca sık sık kanama meydana geliyorsa altta yatan başka bir hastalık olabilir. Bu nedenle hekiminize mutlaka danışın. Bununla birlikte aşağıdaki durumlarda mutlaka bir sağlık kuruluşuna gitmelisiniz:
- Tekrarlayan burun kanaması atakları varsa
- Kanama uzun sürmüş ve çok fazla kan kaybedilmişse
- İdrarda ya da dışkıda da kanamalar meydana geliyorsa
- Vücutta sebepsiz yere (herhangi bir darbe almadan) morluklar oluşuyorsa
- Yakın zamanda kemoterapi tedavisi görülmüşse
- Kişide kanla ilişkili bir kanser, karaciğer hastalığı, böbrek hastalığı ya da hemofili vb. altta yatan bir hastalık bulunuyorsa
- Kan sulandırıcı kullanılmışsa
- Kanamaya baş dönmesi eşlik ediyorsa
- Kanamayla birlikte kusma ve/veya 38 derece ve üzeri ateş varsa
- Vücutta döküntüler oluştuysa
- Nefes darlığı ve kalp atışında hızlanma oluyorsa
- Kişi aynı zamanda bilinç bulanıklığı yaşıyorsa
Mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.