Beyin kanaması, kafatası içinde beyin boşlukları, beyin dokusu ve yüzeyinde gerçekleşen kanamalar olarak tanımlanmaktadır. Beyin kanaması kafatası içindeki damarlardan dışarıya kan sızması sonucunda gerçekleşebileceği gibi beyin yüzeyi ve dokusunda da gerçekleşebilen, çok ciddi sakatlıklara ve ölümlere neden olabilen bir durumdur. Beyin kanamasının en yaygın sebepleri arasında; hipertansiyon, doğuştan damar bozuklukları, anevrizma, beyin tümörü, kafa travmaları, kan sulandırıcı maddeler ve bazı uyuşturucu madde kullanımı olabilmektedir. Beyin kanaması, zamanında müdahale edilmediği takdirde ciddi sonuçlar doğurabilmektedir. Dolayısıyla erken teşhis ve tedavi hayati önem taşımaktadır.

Beyin kanaması belirtileri nelerdir?

Beyin kanaması belirtileri kişiye göre farklılık gösterebilmektedir. Görülen belirtiler; kanamanın bölgesine, şiddetine ve etkilenen doku miktarına bağlıdır. Semptomlar aniden gelişebileceği gibi zamanla da gelişebilmektedir. Beyin kanamasında en yaygın görülen belirtiler şu şekildedir;

  • Bilinç bulanıklığı
  • Bulantı ve kusma
  • Baş dönmesi ve sersemlik
  • Şiddetli baş ağrısı
  • Beyin fonksiyonlarında meydana gelen bozukluklar
  • Bacaklarda uyuşma ve karıncalanma
  • Kollarda hareket zorluğu ve uyuşma
  • Görme problemleri
  • Yutkunma zorluğu
  • Tek taraflı yüz felci
  • Vücudun tek tarafında uyuşma ve zayıflık hissi
  • Denge ve koordinasyon bozukluğu

Hastalık kendini her zaman önceden belli etmeyebilir. Beynin kanamadan etkilenen bölgesine bağlı olarak kol ve bacaklarda kasılma, bilinç kaybı, konuşmada bozukluk, kuvvet kaybı veya felç gibi belirtiler görülebilmektedir.

Beyin kanaması nedenleri

Beyin kanaması riskini artıran hastalıklar ve nedenler şu şekilde sıralanabilir;

  • Sigara ve alkol tüketimi
  • Yüksek tansiyon
  • Böbrek yetmezliği ve diyabet
  • Bazı kan hastalıkları
  • Doğumsal damar hastalıkları
  • Karaciğer hastalıkları
  • Pıhtılaşma bozuklukları
  • Pıhtılaşmayı engelleyen ilaç kullanımı
  • Beyin içindeki damarlarda meydana gelen tıkanıklıklar
  • Beyin tümörleri
  • Beyin damarındaki balonsu yapılar (anevrizma)
  • Genetik faktörler
  • Başa gelen darbeler ve travma sonrası beyin dokusu hasarları

Beyin kanaması nasıl teşhis edilir?

Beyin kanamasının teşhisi için bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) gibi görüntüleme teknikleri kullanılmaktadır. Bu görüntüleme teknikleri sayesinde kanamanın yeri ve özellikleri ile ilgili geniş ve kapsamlı bilgiler elde edilmektedir. Beyin kanamalarında hızlı müdahale yapılması çok önemli olduğundan genellikle hızlı sonuç veren BT yöntemine başvurulmaktadır. Bazı durumlarda beyni çevreleyen beyin omurilik sıvısını incelemek amacıyla, belden iğne ile beyin omurilik sıvısı alınabilmektedir. Bu işleme lomber ponksiyon denilmektedir ve beyin kanamasını doğrulayabilen bir işlemdir. Bununla birlikte anevrizma veya arteriyovenöz malformasyonu tanımlayabilmek için anjiyografi de yapılabilmektedir.

Beyin kanaması tedavisi nasıldır?

Beyin kanamasında hastaya uygun bir tedavi planının oluşturulması çok önemlidir. Beyin dokusunda kalıcı bir hasar oluşmaması adına acil müdahale gerekmektedir. Beyin kanaması sonrasında kafatası içindeki basınç arttığından bütün beyin tehlike altındadır. Beyindeki basıncı ortadan kaldırmak için ise operasyon gerekebilmektedir. Tedavi yöntemi kanamanın nerede olduğuna bağlı olarak değişkenlik göstermektedir. Tedavide cerrahi yöntemler kullanılabileceği gibi ilaçlar da kullanılabilmektedir. Örneğin beyin içerisinde kanama söz konusuysa kafatasının bir parçası çıkartılabilir ya da kafatasına delik açılmasıyla biriken kanın dışarı akıtılması sağlanabilir. Hastaya göre hangi tedavi yönteminin izleneceğine uzmanlar karar verecektir. Tedavide öncelikli amaç kanamanın sebebini ortadan kaldırarak hastanın hayatını kurtarmaktır. İlk müdahale sonrasında tamamlayıcı tedavi yöntemleri uygulanmaktadır. Bu süreçte ağrı kesici, tansiyon ilacı, epilepsiye yönelik ilaçlar ve kortikosteroidlerden yararlanılabilmektedir.

Mart 9, 2023