Popüler Diyetler Sağlıklı mı?

Popüler diyetler diğer bir deyişle birçok kişinin ilgi duyduğu hiç bir uzman bilgisi olmadan da yaygın olarak uygulanan, şok edici sonuçlara ulaşıldığı iddia edilen halk arasında nam salmış diyetler… Peki bu diyetler herkes için gerçekten uygun mu? Popüler diyetler işe yarıyor mu? Daha da önemlisi popüler diyetler ne kadar sağlıklı?

Diyet denildiğinde çoğunlukla; beslenme programının az yeme üzerine kurulu bir sistemin liste halinde sunuluş şekli gibi bir algı oluşmaktadır. Ama aslında diyet planlanmış bir beslenme programıdır. Kilo verme odaklı olduğu gibi kilo alma odaklı oluşturulmuş bir beslenme programı da diyet olarak adlandırılır.

Diyet ile ilgili algıdan bahsetmişken popüler diyet algısından da bahsetmekte fayda var. Bu diyetlerin popüler olmasının altında yatan asıl sebep; ya kısa vadede çözüm sunduğu vaadi ya da kişilerin zihinlerinde ilk anda oluşan “az yeme” sorunsalına sanki “mucizevi” bir şekilde çözüm üretiyormuşçasına sunduğu kısıtlamasız serbest dönemler içermesidir.

Protein Diyetleri

Son zamanlarda özellikle popüler olmuş beslenme düzenlerinde, enerjinin asıl kaynağı olan karbonhidratlar neredeyse sıfıra indirilmektedir. Hayvansal kaynaklı yiyeceklerin en önemlisi olan etler serbestleştirilmiş. Bu durum da kişilerde uzun vadede oluşabilecek kronik kalp hastalıkları ve kronik barsak hastalıklarına davet çıkarmaktadır. Etlerin sindiriminin daha zor olmasından dolayı metabolizmayı daha çok oyalar ve tok tutar. İlk etapta bu durum uygulamayı çekici kılarken buz dağının görünmeyen bu önemli yüzünü göz ardı etmek kabul edilebilir değildir.

Bu tarz popüler diyetlerin şu anda en bilineni Dukan diyeti. Bu diyetin handikapları arasında bulunan düşük kan şekeri, yüksek kolesterol ve ürik asit değerleri uzun vadede böbrek hasarına da neden olabilmektedir. Unutulmaması gereken en önemli şey; sigara da içilir içilmez kimseyi öldürmemekte fakat uzun vadede etkileri ölümcül düzeyde olmaktadır.

Toplum genel olarak algıda seçici davranarak daha çekici geleni uygulayıp uzun vadeli yaşam tarzı değişikliklerine ise direnç gösterme eğilimindedir. O yüzdendir ki bitter çikolatanın kalbe iyi geldiği bilgisini hemen benimseriz. Ama fiziksel aktiviteyi arttırarak kızartılmış gıdaları tüketmemek gerektiği bilgisini duymazlıktan gelmeyi seçebiliriz.

Kan Grubuna Göre Diyet Listeleri

Modası henüz geçmemiş bir diğer popüler diyet şekli de kan grubuna göre beslenme olup belli kan grubuna ait bireylerin belli yiyecekleri yememesi gerektiğine vurgu yapmaktadır. Bir diyet şekli düşünün ki bu diyet aralarında ağırlık yönünden, yaşça ve yaşam tarzı yönünden bir birinden çok farklı bireylere sadece kan grupları aynı olduğu için aynı önerilerde bulunup sonuç alacaklarını vaat etmektedir. Bu tarz bir uygulamanın hiçbir bilimsel temeli olmadığı gibi bilgi kirlilği yaratarak bireylerin doğru beslenme bilgisine ulaşmasını da engellemektedir.

Belli bir yiyeceği ön planda tutan diyetler

Lahana diyeti, kiraz diyeti, karpuz diyeti vs. bu listenin bir sonu yok gibi.

Diyetisyenlerin dört yapraklı yoncası olarak bilinen süt-yoğurt grubu, et ve et ürünleri grubu, tahıllar ve tahıl ürünleri ile son olarak sebze–meyve grubunu günlük beslenmemiz içerisinde her öğünde bir kompozisyon şeklinde yeterli miktarlarda alınmasını önermekteyiz. Herhangi bir yiyecek grubu içerisinden tek bir yiyeceği seçerek ve o konuyla ilgili ortada henüz bilimsel bir dayanak bulunmuyorken bu yiyecek yenildiğinde yağ yakıyor bu yiyecekler sizin zayıflamanıza engel oluyor demek akılcı değildir. Herhangi bir yiyecek ekstra yendiğinde ekstra yağ yaktırmamaktadır. Tek odaklı beslenme değil, her zaman için önerdiğimiz dengeli beslenmedir.

Popüler Diyetler Yerine Kişiye Özel Beslenme

Kısacası mucizevi bir yiyecek ya da genel bir diyet şekli bulunmamaktadır. Beslenme düzenleri kişiye özel olmalıdır. Multidisipliner yaklaşımla, bir hekim kontrolünden geçerek tıbbi beslenme programı bir diyetisyence ihtiyacına ve yaşam standartlarına göre ayarlanmış ve diyetinde dört ana gruba da gereken miktarda yer verilmiş, doğal ve mevsiminde yiyecek tüketen ve bu süreçte belki bir psikolog, uzman bir spor eğitmeninin de desteğiyle fiziksel aktivitesini ve moralini yüksek tutan bir bireyin ihtiyacı olan son şey bir mucizedir.