Behçet Hastalığı, kronik ve tekrarlayan ülserlerle karakterize edilen nadir bir otoimmün hastalıktır. Adını, 20. yüzyılın başında tanımlayan Hulusi Behçet’ten almıştır. Behçet Hastalığı, genellikle ülseratif lezyonlar, göz iltihabı (üveit), deri lezyonları, eklem ağrıları ve vaskülit gibi belirtilerle kendini gösterir. Hastalık, vücuttaki kan damarlarının iltihaplanmasına neden olabilir ve bu da birçok farklı organı etkileyebilir.

Behçet Hastalığı Belirtileri

Behçet Hastalığı’nın belirtileri çeşitli organlarda ortaya çıkabilir ve semptomlar hastadan hastaya farklılık gösterebilir. Hastalığın belirtileri arasında şunlar bulunabilir:

  1. Ülseratif Lezyonlar: Ağız içinde ve/veya genital bölgede tekrarlayan aft benzeri ülserler görülebilir. Bu ülserler ağrılı olabilir ve iyileşme süreci uzayabilir.
  2. Göz İltihabı (Üveit): Gözde ağrı, kızarıklık, bulanık görme, ışığa hassasiyet ve gözdeki kırmızı renkli kan damarlarının genişlemesi gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Göz iltihabı ciddi bir komplikasyon olabilir ve görme kaybına neden olabilir.
  3. Deri Lezyonları: Vücutta tekrarlayan püstüller, nodüller, kızarıklıklar veya ülserasyonlar görülebilir. Derideki lezyonlar genellikle ağrılıdır ve iyileşme süreci uzayabilir.
  4. Eklem Ağrıları: Artrit benzeri eklem ağrıları, şişlik ve sertlik yaşanabilir. Genellikle büyük eklemler etkilenebilir ve hareket kısıtlılığı oluşabilir.
  5. Sindirim Sistemi Sorunları: Behçet Hastalığı, sindirim sistemi organlarını da etkileyebilir. Karın ağrısı, ishal, kanlı dışkılama ve bulantı gibi sindirim sistemi sorunları görülebilir.
  6. Nörolojik Belirtiler: Nadir durumlarda, Behçet Hastalığı merkezi sinir sistemini etkileyebilir. Baş ağrısı, baş dönmesi, hafıza kaybı, denge sorunları ve nöbetler gibi nörolojik belirtiler ortaya çıkabilir.
  7. Kan Damarı İltihabı (Vaskülit): Behçet Hastalığı, kan damarlarının iltihaplanmasına neden olabilir. Buna bağlı olarak deride kızarıklıklar, ağrılı nodüller veya damarlarda tıkanıklık gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Ayrıca, kan basıncında değişiklikler, derin ven trombozu veya anevrizma gibi ciddi komplikasyonlar da gelişebilir.

Belirtiler Behçet Hastalığı’nın seyri boyunca ataklar halinde ortaya çıkabilir ve remisyon dönemleriyle değişebilir. Her hasta farklı semptomlar yaşayabilir ve belirtiler zaman içinde değişebilir. Belirtiler hafif veya şiddetli olabilir ve tedavi ile kontrol altına alınabilir.

Behçet Hastalığı Nedenleri

Behçet Hastalığı’nın tam nedeni bilinmemektedir, ancak otoimmün bir hastalık olduğu düşünülmektedir. İmmün sistemin yanlışlıkla kendi dokularına saldırması sonucu iltihaplanma meydana gelir. Genetik faktörlerin, çevresel tetikleyicilerin ve bağışıklık sistemi düzensizliklerinin bir araya gelmesiyle Behçet Hastalığı gelişebilir.

Teşhis ve Tedavi

Nasıl Tanı Konulur?

Behçet Hastalığı teşhisi, hastanın semptomlarının ve hastalığın seyrinin değerlendirilmesi, fizik muayene, laboratuvar testleri ve göz muayenesini içerir. Detaylı bir hastanın öyküsü alınır, belirtilerin başlangıç zamanı, etkilenen organlar, semptomların şiddeti ve remisyon dönemleri hakkında bilgi edinilir. Fizik muayene, belirtilerin görülebildiği bölgelerin incelenmesini sağlar. Laboratuvar testleri, inflamasyon belirteçlerini ölçer ve spesifik testler hastalığı teşhis etmeye yardımcı olabilir. Göz muayenesi, gözlerdeki üveit belirtilerini değerlendirir. Bu süreç, Behçet Hastalığı teşhisini doğrulamak ve uygun tedavi planını belirlemek için önemlidir.

Nasıl Tedavi Edilir?

Behçet Hastalığı tedavisi, semptomların şiddetine, organ tutulumuna ve hastanın genel sağlık durumuna göre planlanır. Tedavi multidisipliner bir yaklaşım gerektirebilir ve genellikle şunları içerir:

  1. İlaç Tedavisi: Behçet Hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlar belirtilerin kontrol altına alınmasına ve atakların azaltılmasına yardımcı olur. İlaçlar, semptomların şiddetine ve etkilenen organlara göre seçilir. Aşağıda bazı yaygın olarak kullanılan ilaçlar bulunmaktadır:
    • Nonsteroid Antiinflamatuar İlaçlar (NSAID’ler): Ağrı, ateş ve iltihaplanmayı hafifletmek için kullanılabilir.
    • Kortikosteroidler: İltihaplanmayı kontrol etmek ve semptomları hafifletmek için kullanılır. Yüksek dozda ve uzun süreli kullanımı yan etkilere neden olabileceğinden, doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
    • İmmünsüpresanlar: İltihaplanmayı baskılamak için kullanılır. Azatiyoprin, siklosporin ve metotreksat gibi ilaçlar bu kategoriye girer. Uzun süreli kullanımlarında düzenli kan testleri ve doktor takibi gerekebilir.
    • Biyolojik Ajanlar: Tumor Nekrozis Faktörü (TNF)-alfa inhibitörleri gibi biyolojik ajanlar, immün sistemi hedef alarak iltihaplanmayı azaltır. Bu ilaçlar ağız yoluyla alınabileceği gibi enjeksiyon veya infüzyon şeklinde de uygulanabilir.
  2. Semptomatik Tedavi: Hastanın semptomlarını hafifletmek ve yaşam kalitesini artırmak için semptomatik tedavi yöntemleri uygulanabilir. Örneğin, ağrı kesiciler, oral veya topikal ağız bakımı ürünleri, göz damlaları ve cilt lezyonları için özel kremler kullanılabilir.
  3. Göz Bakımı: Hastalık gözleri etkileyebilir, bu nedenle göz sağlığının korunması önemlidir. Gözlerdeki iltihabı azaltmak ve komplikasyonları önlemek için göz damlaları, kortikosteroid enjeksiyonları veya immünsüpresan tedavisi uygulanabilir.
  4. Cerrahi Müdahale: Nadir durumlarda, Behçet Hastalığı komplikasyonları için cerrahi müdahale gerekebilir. Örneğin, göz içi kanama, barsak obstrüksiyonu veya anevrizma gibi durumlar cerrahi müdahaleyi gerektirebilir.

Tedavi süreci, hastanın bireysel durumuna ve semptomlarının seyrine bağlı olarak değişebilir. Tedavi, semptomların kontrol altına alınması, atakların azaltılması ve hastanın yaşam kalitesinin iyileştirilmesini hedefler. Behçet Hastalığı tedavisi uzun vadeli bir süreç olabilir ve düzenli doktor takibi gerektirebilir. Tedaviye erken başlamak, komplikasyonların önlenmesi ve hastalığın ilerlemesinin engellenmesi açısından önemlidir.

Temmuz 6, 2023