Rinoplasti, hem estetik hem de fonksiyonel kazanımlar sağlayan bir ameliyattır. Başarılı bir sonuç yalnızca ameliyat tekniğine değil, iyileşme dönemindeki özeninize de bağlıdır. Aşağıdaki rehber, ilk 24 saatten üçüncü aya kadar yapılması ve kaçınılması gerekenleri adım adım açıklar. Burun estetiği sonrası dikkat edilmesi gerekenler aşağıda yer almaktadır; ancak buradaki bilgiler genel niteliktedir; kendi cerrahınızın yazılı-protokol talimatları her zaman önceliklidir.

İlk 24–72 Saat

Baş-boyun pozisyonu

  • İlk 3–5 gün, özellikle de ilk 48 saatte başınız gövdenizden yüksekte olacak şekilde yarı oturur pozisyonda dinlenin. İki yastıkla sırt üstü yatış ödemi azaltır ve kanamayı sınırlar.
  • Yüzüstü yatmayın, ani öne eğilmelerden kaçının.

Soğuk uygulama

  • İlk 48 saatte göz çevresi ve yanaklara cilde doğrudan temas etmeyen soğuk kompres uygulayabilirsiniz. Her seferinde 10–15 dakika, aralarda en az 10 dakika ara verin.
  • Buzun doğrudan burun sırtına konması önerilmez; splintin altına basınç uygulamayın.

Sızıntı ve kanama kontrolü

  • Burun altına yerleştirilen bantı cerrahınızın önerdiği aralıkta değiştirin. Açık kırmızı aktif kanama yerine pembe-kahverengi sızıntı normaldir.
  • Aniden artan, durdurulamayan kanamada, iri pıhtı gelmesi veya tek taraflı yoğun kan akışında hekiminizle iletişime geçin.

İlaç programı

  • Antibiyotik, ağrı kesici ve ödem azaltıcı ilaçlar reçeteye uygun saatte alınır. Parasetamol tercih edilir; kanamayı artırabilecek ilaçları (ör. aspirin, bazı NSAID’ler) doktor onayı olmadan kullanmayın.
  • Kabızlığı önlemek için lif ve su tüketimini artırın; ıkınma kanamayı tetikleyebilir.

Burun Bakımı ve Temizlik

Nazal tuzlu su (serum fizyolojik) yıkama

  • Tampon/splint durumunuza göre genellikle ilk 24–48 saat sonrası başlanır. Günde 3–6 kez izotonik sprey veya yıkama kitiyle burun içini hafifçe nemlendirin.
  • Yıkama basıncı düşük olmalı; zorlayıcı uygulamalar kanama ve pıhtı yerinden oynama riskini artırır.

Kuru kabuklar ve nemlendirme

  • Pamuklu çubukla yalnızca burun girişine, cerrahınızın önerdiği antibiyotikli ya da vazelin bazlı pomadı sürün. Derine sokmayın.
  • Kabukları koparmayın; yıkama ve pomadla kendiliğinden yumuşayıp ayrılmasına izin verin.

Hapşırma ve sümkürme

  • İlk 2–3 hafta sümkürmekten kaçının; gerekirse nazal yıkamayı artırın. Hapşırma geldiğinde ağzınızı açarak basıncı azaltın.

Dış Atel (Splint), Bant ve Tamponlar

  • Termal alçı veya termoplastik splint genellikle 5–7. gün alınır. Islatmamaya çalışın; duşta yüzü kuru tutun.
  • Cilde uygulanan bantlar ödemi yönetir. Çıkma olursa kendiniz tekrar bantlamayın; kontrol gününü bekleyin veya klinikle görüşün.
  • Silikon splint ya da tamponlar varsa, çıkarılana kadar burundan nefes alma kısıtlı olabilir; bu dönemde ağız kuruluğunu suyla tolere edin.

Beslenme, Sıvı ve Yaşam Tarzı

Sıvı ve tuz dengesi

  • Günde 1,5–2,5 litre su hedefleyin. Aşırı tuz ödemi artırır; ilk hafta tuzu sınırlayın.
  • Alkol ilk 1–2 hafta önerilmez; kanama ve ödemi artırabilir, ilaçlarla etkileşebilir.

Sigara ve nikotin

  • Nikotin, doku oksijenlenmesini azaltır ve yara iyileşmesini yavaşlatır. Mümkünse ameliyattan en az 2 hafta önce bırakılmış olmalı; ameliyattan sonra da en az 3–4 hafta kaçınılmalıdır.

Besin tercihleri

  • Protein, C vitamini ve çinko yönünden dengeli beslenin: yoğurt-kefir, yumurta, balık-tavuk, narenciye, kırmızı biber, yeşil yapraklılar, kuruyemişler.
  • Çok sıcak içecek/çorba yüz kızarıklığını artırabilir; ılık tercih edin.

Günlük Aktiviteler, Egzersiz ve İşe Dönüş

İlk hafta

  • Kısa ev içi yürüyüşler dışında ağır aktivite yapmayın. Öne eğilmek kanamayı artırabilir.
  • Diş fırçalarken üst dudağı yukarı çekmeyecek yumuşak hareketler kullanın; çok sert fırçalamayın.

2–3. hafta

  • Tempolu yürüyüşe yavaşça dönülebilir. Ağırlık kaldırma, koşu, HIIT, yüzme, yoga baş aşağı pozlar ve pilates gibi basıncı artıran egzersizler ertelenir.
  • Gözlük takılmaması genellikle 4–6 hafta önerilir; mutlaka gerekliyse cerrahınızdan burun sırtına yük bindirmeyecek geçici destek/bantlama planı isteyin.

4–6. hafta

  • Çoğu kişide hafif-orta egzersizlere dönüş mümkündür. Temas sporları, havuz-deniz ve sauna-hamam için onay alın.
  • İşe dönüş masa başı işlerde 7–10 gün, fiziksel efor gerektiren işlerde 2–3 hafta sonra planlanır; bireysel iyileşme hızına göre değişir.

Uyku, Hijyen ve Cilt Bakımı

  • Sırt üstü ve başı yükseltilmiş pozisyon ilk 1–2 hafta idealdir. Yan yatacaksanız, buruna baskı yapmayacak yastık düzeni kurun.
  • İlk hafta sıcak duş, buhar banyosu ve uzun duşlardan kaçının; yüz bölgesini ılık suyla nazikçe temizleyin, havluyla sürtmeden kurulayın.
  • Cilt bakımında alkol ve asit içeriği yüksek ürünleri ilk 2–3 hafta erteleyin; güneşe çıkacaksanız SPF 30+ kullanın. Direkt güneş ödem ve renk değişikliklerini artırabilir.

Şişlik, Morluk ve Duyusal Değişiklikler

  • Göz çevresinde morluk ve yanak ödemi ilk 48 saatte belirginleşip 7–10 günde geriler. Hafif asimetri normaldir; lenfatik drenaj masajı cerrah önerdiyse gösterildiği şekilde ve doğru zamanda yapılır.
  • Burun ucu hissi ve üst dişlerde hafif uyuşma yaygındır; sinir uçları iyileşirken haftalar içinde azalır.
  • Nihai şeklin oturması 6–12 ayı bulabilir; ilk 3 ay mikroskobik ödemler görsel değişkenlik yaratabilir.

Gözlük, Maske ve Kıyafet Seçimi

  • Ağır çerçeveli gözlükler ve güneş gözlükleri burun sırtına baskı yapar; ilk 4–6 hafta kaçının. Alternatif olarak yanaklara destek veren aparatlar veya tepe bantları kullanılabilir.
  • Yüz maskesi takarken burun sırtına aşırı baskı yapmayan yumuşak burun köprülü modelleri tercih edin; sıkı elastik maske köprüsünü gevşetin.
  • Giyinirken baştan dar boğazlı kazak geçirmek yerine önden düğmeli/fermuarlı kıyafet seçin.

Seyahat, Uçak ve Rakım

  • İlk 1–2 hafta uçak yolculuğu önerilmez; kabin basıncı ve kuruluğu kanama/ödemi artırabilir. Zorunluysa cerrah onayı alın ve sık sık su için.
  • Yüksek rakım, dalış ve yoğun güneş maruziyeti ilk ay içinde ertelenmelidir.

Skar (İz) Bakımı ve Bandaj Sonrası Dönem

  • Açık rinoplastide kolumella (burun altı) kesisine yönelik iz bakımı cerrahınızın önerdiği krem ve güneş koruyucu ile yapılır.
  • İz, ilk haftalarda pembemsi olabilir; 3–6 ayda matlaşır. Güneşten korunmak hiperpigmentasyonu önler.

Ne Zaman Hekim ile İletişime Geçmeli?

  • Durmayan parlak kırmızı kanama veya iri pıhtı gelmesi
  • 38°C üzeri uzun süren ateş, kötüleşen ağrı ve kötü kokulu akıntı
  • Şiddetli tek taraflı ağrı ve göz çevresinde hızla artan şişlik
  • Splint altında travma, burun sırtında belirgin eğilme/basma öyküsü
  • Ani görme bulanıklığı, çift görme veya şiddetli baş ağrısı

Bu bulgulardan herhangi biri varsa acil değerlendirme gerekir.

Burun Estetiği Sonrası İlk 12 Ay Sizi Neler Bekliyor?

  • İlk hafta: şişlik-morluk, burun tıkanıklığı ve ağız kuruluğu normaldir.
  • 2–6 hafta: ödem kademeli azalır, nefes alma ve koku duyusu düzelir.
  • 3–6 ay: fotoğraflarda belirgin estetik oturma başlar.
  • 6–12 ay: nihai kontur ve incelmeler tamamlanır. Derisi kalın hastalarda uç refini daha geç netleşebilir.

Sık Sorulan Sorular

Burun estetiği sonrası dikişler ne zaman erir?
Çoğu iç dikiş kendiliğinden erir; süre materyale bağlı olarak 2–6 hafta arasındadır.

Ne zaman makyaj yapabilirim?
Göz çevresi morluğu kapatmak için splint çıktıktan sonra, cilt bütünlüğü yerindeyse hafif makyaj yapılabilir. Kesilere ve bant bölgelerine temas etmeyin.

Denize/havuza ne zaman girebilirim?
Genellikle 3–4 hafta sonra, kesilerin tamamen kapanması ve enfeksiyon riskinin azalması beklenir. Onayı cerrahınız verir.

Gözlük kullanmak zorundayım, ne yapayım?
Geçici olarak çok hafif çerçeve veya alından taşınan bantlı çözümlerle ağırlığı yanaklara paylaştırın. Kişisel planı cerrahınızla oluşturun.

Masaj şart mı?
Her hastaya önerilmez. Cerrahınız belirli alanlara yönelik masajı uygun görürse doğru teknik ve zamanlama gösterilir; aksi halde uygulanmamalıdır.

Burun ucu sertliği normal mi?
Evet. Kıkırdak ve yumuşak dokular iyileşirken ilk aylarda sertlik olağandır, zamanla yumuşar.

Sporuma ne zaman tamamen dönerim?
Temassız orta şiddetli egzersizlere 3–4. hafta, ağırlık ve yüksek yoğunluklu aktivitelere 6. hafta sonrası kademeli dönüş sık tercih edilir. Temas sporları için çoğu cerrah 8–12 haftayı bekler.

Yara izimi azaltmak için silikon jel kullanayım mı?
Açık rinoplastide küçük kolumella izleri için bazı cerrahlar silikon jel/tabaka önerebilir. Kişisel uygunsuzluk ve zamanlama için muayenede karar verilir.

Burun estetiği sonrası iyileşme; başı yüksekte istirahat, kontrollü soğuk uygulama, nazal yıkama ve nazik pomad bakımı, tuz-kafein-alkol yönetimi, sigaranın bırakılması, egzersize kademeli dönüş ve güneşten koruma gibi bir dizi küçük ama etkili adıma dayanır. En iyi sonuç, ilk haftalardaki özenli bakım ve kontrol randevularına sadakatle elde edilir. Her adımda kendi cerrahınızın planı yol göstericiniz olmalıdır.

Kasım 19, 2025