Kalbin bir dakikadaki atış sayısı olarak tanımlanan nabız, kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Nabız, dinlenme durumunda daha düşük olurken egzersiz ve hareket durumunda artış gösterir. Bunun yanında kişinin yaşı, cinsiyeti, kullandığı ilaçlar, kalp atış hızı, duygusal ve fiziksel durumu ile hava sıcaklığı gibi pek çok faktör, nabız sayısını belirleyebilmektedir. Nabız düşüklüğü tanımından önce ideal nabız değerinden bahsetmek gerekmektedir.
İdeal Nabız Kaç Olmalıdır?
Tüm etkenler göz önüne alındığında yetişkin kişilerde ortalama nabız, 10 dakikalık bir dinlenmeden sonra 60 ila 100 arasında olmalıdır. Bu değer çocuklarda 70-100 arasındadır. Kalp atış hızının bu değerler altında olması, nabız düşüklüğü ya da bradikardi olarak adlandırılır.
Nabız Düşüklüğü Nedenleri
Nabız düşüklüğü nedenleri arasında pek çok faktör sıralanabilir. Bu faktörlerden başlıcaları ise şunlardır:
- Doğumsal kaynaklı bazı kalp rahatsızlıkları
- Kalbin iletim yollarında bulunan ve elektriksel uyarıların düzgün bir şekilde ilerlemesini engelleyen bazı problemler
- Kalp krizi nedeniyle ortaya çıkan kalp dokusu hasarı
- Kalp kasının iltihaplanması durumunu ifade eden Miyokardit
- Tiroid hormonunun az olmasından kaynaklanan metabolik sorunlar (Hipotiroidizm)
- Kalp ameliyatına bağlı olarak ortaya çıkan etkiler
- Uyku apne sendromu yüzünden uyku sırasında tekrarlayan solunum durmaları
- Kalbin sinoatriyal (SA) düğüm olarak adlandırılan bölgesi ile ilgili rahatsızlıklar
- Kalsiyum ve potasyum gibi kanda bulunan bazı elektrolitlerin dengesiz olması
- Tansiyon, ritim bozukluğu, sakinleştirici gibi çeşitli ilaçların kullanımı
- Lupus ve romatizmal ateş gibi çeşitli inflamatuar hastalıklar
- Sigara, yüksek miktarda alkol veya uyuşturucu kullanımı
- Stres ve endişe
Belirtiler Nelerdir?
Belirtilerin ortaya çıkmasındaki neden kan yoluyla beyin ve diğer organlara taşınan oksijenin yetersiz olmasıdır. Belirtiler arasında;
- Göğüs kısmında ağrı,
- Kalp çarpıntısı,
- Nefes darlığı,
- Erken yorulmak,
- Nedensiz şekilde bayılmak,
- Göz kararması,
- Baş dönmesi,
- Enerjide azalma,
- Konsantrasyon zorluğu,
- Kafa karışıklığı ve
- Hafıza sorunları sıralanabilir.
Teşhis Nasıl Konur?
Nabız düşüklüğü teşhisi, bazı durumlarda oldukça zordur. Bunun nedeni, nabız düşüklüğünün her an yaşanmıyor oluşudur. Ancak kendisinde belirtilerden bir veya birkaçını gözlemleyen kişilerin vakit kaybetmeden doktora gitmesi gerekir.
Doktor, nabız düşüklüğü şüphesinin doğruluğunu araştırmak için kalp hızı sayımı, kalbin dinlenmesi, elektronik tansiyon aletleri, puls-oksimetre ve EKG testi gibi çeşitli yöntemlere başvurabilir. Bu sayede kalp atışı esnasında ortaya çıkan elektriksel aktivite ölçülebilir.
Ölçüm sonucunda teşhis konulamadığı halde belirtileri yaşayan kişiye 24 saat gözlemlemek için holter EKG cihazı takılır. Holter EKG cihazının 24 saat boyunca kalbin elektriksel aktivitesini ölçmesi sonucunda ortaya çıkan semptomlar eşleşiyorsa, hastaya nabız düşüklüğü teşhisi konulabilir.
Nabız Düşüklüğü Sorunu Nasıl Geçer?
Ara sıra ya da sınırda olan nabız düşüklüğü rahatsızlığı, tedavi gerektirmeyebilir. Ancak daha uzun süren ve altta ciddi bir neden yatan rahatsızlık söz konusu ise nabız düşüklüğü tedavisi, neden olan soruna göre farklılık gösterir. Örneğin; nabzın düşük olması uyku apnesi yüzünden yaşanıyorsa, öncelikle bu sorun ortadan kaldırılmalıdır.
Eğer kullanılan ilaçlara bağlı olarak yaşanıyorsa, doktor kontrolünde ilaç dozunun azaltılması düşünülebilir.
Başka bir rahatsızlığa ya da ilaçlara bağlı olmayan durumlarda ise kalp pili takmak gerekebilir. Kalp pili sayesinde kalp atış hızı olması gerektiği seviyeye getirilerek düşük nabız sorunu ortadan kaldırılabilir.